Bir Edebiyat Eleştirisi Dergisi: Pasaj
Fırat Caner
Sayı 17-18: Bahar 2005

Yayın kurulunda Bilkent Üniversitesi Türk Edebiyatı Bölümü doktora öğrencilerinden Reyhan Tutumlu, Yalçın Armağan ve Ali Serdar’ın da bulunduğu edebiyat eleştirisi dergisi Pasaj’ın ilk sayısı Mayıs 2005’te çıktı. Pasaj’ın danışma kurulunda Yıldız Ecevit, Nurdan Gürbilek, Sibel Irzık, Orhan Koçak ve Jale Parla gibi isimlerin yanı sıra, bölümümüz öğretim üyelerinden Mehmet Kalpaklı ve Süha Oğuzertem de bulunuyor. Sunuş yazısında Türkiye’de çözümleyici edebiyat eleştirileri yayımlayan bir dergiye büyük ihtiyaç duyulduğundan söz eden Pasaj ekibi, derginin ortaya çıkış amacını şöyle açıklıyor: “Türkiye’de edebiyat eleştirisi alanına katkıda bulunmayı ve bu alandaki verimliliği artırmayı amaçlayan Pasaj, kuramsal ağırlık taşıyan, çözümleyici ve eleştirel yazılara yer vererek söz konusu gereksinimi karşılamaya çalışacak” (Pasaj 7).

Pasaj’ın 1. sayısının editörleri Yalçın Armağan ve Ali Serdar. Derginin ilk dosyası ise”Edebiyat ve Kamusallık” başlığını taşıyor. Dosya kapsamında, son yıllarda Türkiye’deki akademik çevrelerde sık sık tartışılan bir kavram olan ‘kamusallık’ ile edebiyat arasındaki etkileşimi çeşitli yönleriyle ele alan yazılar seçilmiş. Pasaj’ın ilk sayısında, Christopher Hitchens’ın, Orhan Pamuk’un Kar romanına ilişkin gözlemlerde bulunduğu makalesinin çevirisi de dahil, toplam on iki yazı yer alıyor. Bu sayının yazarları arasında Bilkent Üniversitesi Türk Edebiyatı Bölümü öğrencilerinden Aslı Güneş, Yalçın Armağan, Reyhan Tutumlu, Günil Ö. Ayaydın-Cebe, Leyla Burcu Dündar, Alphan Akgül, Ali Serdar ve Jale Özata-Dirlikyapan da bulunuyor. Leyla Burcu Dündar’ın Yusuf Atılgan’ın Anayurt Oteli’ni bir ‘kasaba romanı’ olarak değerlendirdiği”Cemaatten Cemiyete: Bir ‘Kasaba Romanı’ Olarak Anayurt Oteli” başlıklı makalesi, Pasaj’daki”dosya dışı” yazılardan. Dosya dışı yazılar arasında Alphan Akgül’ün "Aylak Adam’da Görsellik ve Anımsama" ve Ali Serdar’ın Ahmet Altan’ın Aldatmak adlı romanını incelediği”Cinselliğin Aşırı Uçlarında ‘Aşk’”, Orhan Tekinsoy’un”Kundakçının Kamusal Mesaisi” ve Jale Özata-Dirlikyapan’ın”Metafor ve Metonimi: Ahmet Muhip Dıranas Şiirinde Katılaşmış Kavramlar, Silinmiş Kişiler” başlıklı çalışmaları da yer alıyor.

Şiir ve kurmaca türündeki edebiyat ürünlerine yer verilmeyecek olan Pasaj’ın dört ayda bir yayımlanması planlanıyor. Derginin bundan sonraki sayısının konusu”1980’den Sonra Edebiyat”, üçüncü sayısının konusu ise”Edebiyat ve Muhafazakârlık” olarak belirlenmiş. İkinci sayıya katkıda bulunmak isteyenler için son yazı teslimi tarihi 15 Ağustos 2005. Pasaj’ın ortaya çıkmasında emeği geçen herkesin eline sağlık diyor ve bu nitelikli edebiyat eleştirisi dergisinin uzun ömürlü olmasını diliyoruz.

fcaner@bilkent.edu.tr