Bilkent Üniversitesi Türk Edebiyatı Merkezi, kurulduğundan bu yana birçoğu kendi alanında uzman olan akademisyen ve eleştirmenleri bir araya getirerek düzenlediği etkinliklerle Türk edebiyatı alanındaki bilgi üretimine katkıda bulunuyor. Merkezin Yaşar Kemal, Melih Cevdet Anday ve Sait Faik ile ilgili düzenlediği sempozyumlar son iki yıl içinde kitaplaştı. Böylece edebiyatımızın bu önemli isimlerinin ve yapıtlarının değerlendirildiği etkinlikler yazılı kültürümüzün parçası haline gelerek kalıcılaştılar. Okur ve araştırmacılar da başvurabilecekleri yeni kaynaklara kavuştular.

16-18 Mayıs 2002 tarihlerinde Bilkent Üniversitesi’nde yapılan”Uluslararası Yaşar Kemal Sempozyumu”, Geçmişten Geleceğe Yaşar Kemal adıyla kitaplaştı ve 2003 yılında Adam Yayınları tarafından basıldı. Bilkent Üniversitesi Türk Edebiyatı Bölümü öğretim üyesi Süha Oğuzertem’in yayına hazırladığı kitapta, etkinlikte yapılan konuşmalar, sunulan bildiriler ve Yaşar Kemal’in, bildirilerin sunumu sırasında yaptığı açıklama ve yorumlar bulunuyor. Kitapta Yaşar Kemal’in yapıtlarının değerlendirildiği 16 bildiri, konu bakımından yakınlıklarına göre sıralanmış. Jean-Pierre Deleage’ın”Güzellikler ve Dostluk: Yaşar Kemal’in Dört Armağanı”, Sam S. Baskett’in” ‘Öteki’ ile Yüz Yüze: Benim Bakışımla Yaşar Kemal’in Romanları” ve A. Clare Brandabur’un” ‘Dağın Öte Yüzü’nde İlkörneksel Kahramanlık Çevrimi” başlıklı bildirileri kendi dillerinde yaptıkları sunuşların çeviri metinleri olarak kitapta yer alıyor. Daha sonra, sırasıyla, Çimen Günay’ın”Ağrıdağı Efsanesi’nde Arketipsel Benlik”, Güven Turan’ın”Hüyükteki Nar Ağacı’ndaki Gömü”, Muharrem Kaya’nın”Binboğalar Efsanesi’nin Mitolojik Bir Yorumu”, İlhan Başgöz’ün”Ağıt, Destan, Yaşar Kemal ve Anılar”, Nuri Aksu’nun”Akçasaz’da Yitenlerin Ardından”, Mustafa Şerif Onaran’ın”Akçasaz’ın İnsanları”, Cahit Akın’ın Eşkıyalık Olgusu ve İnce Memed”, Konur Ertop’un”Okuduğumuz ve Okumadığımız Yaşar Kemal”, Günil Özlem Ayaydın’ın”Yaşar Kemal’in İstanbul Coğrafyası: Deniz Küstü”, Belma Ötüş Baskett’in”Yaşar Kemal’in Romanlarının Değişen Coğrafyası”, Onur Bilge Kula ve Cemal Sakallı’nın”Bir Felsefe Sorunsalı Olarak Biçem ve Yaşar Kemal”, Özdemir İnce’nin”Yaşar Kemal’in Bir Şair Olarak Portresi” ve Adnan Binyazar’ın”Kişisel Kinden Evrensel Barışa: Demirciler Çarşısı Cinayeti / Fırat Suyu Kan Akıyor Baksana” başlıklı bildirileri yer alıyor. Kitapta ayrıca kişi adları ve Yaşar Kemal’in yapıtlarının adlarına yer veren bir dizin de bulunuyor. Süha Oğuzertem’in kitabın”Önsöz”ünde belirttiği gibi, yazarın”elliye yakın farklı metnine gönderme”de (8) bulunarak Yaşar Kemal’in yapıtlarını karakterler, değer yargıları, mitler, kahramanlık hikâyeleri, destanlar, coğrafyanın kullanımı gibi geniş bir çerçevede ele alan kitap, yazar hakkında bugüne kadar yapılmış en kapsamlı çalışmalardan biri olma özelliğini taşıyor.

23 ve 24 Aralık 2002 tarihlerinde” Melih Cevdet Anday’ın Şiiriyle ‘Geleceği Yaşamak’ ” başlığıyla Bilkent Üniversitesi’nde düzenlenen etkinlikte sunulan bildiriler Melih Cevdet Anday: Bütün Yüzyılları Yaşadım adıyla kitaplaştı. Kaan Özkan ve Bilkent Üniversitesi Türk Edebiyatı Bölümü yüksek lisans öğrencilerinden Alphan Akgül’ün editörlüğünü yaptığı kitap, Alkım Yayınevi tarafından 2004 yılında basıldı. Kitapta, Hilmi Yavuz’un yaptığı açış konuşmasının ardından Füsun Akatlı’nın”Mitos’tan İmge’ye”, Alphan Akgül’ün” ‘Ölümsüzlük Ardında’ Metinlerarası Bir Yolculuk mu?”, Yalçın Armağan’ın”Anday Şiirinde Zaman’ı ‘Yok’lamak”, Mehmet H. Doğan’ın”İmgeden Akla Giden Yol”, Ahmet Oktay’ın”Tarih, Anımsama, Direniş”, Şehnaz Şişmanoğlu’nun”Anday Şiirinin Garip Dönemi: Avangard mı, Modern mi?”, Mehmet Yalçın’ın”Melih Cevdet Anday’ın Düşünce Şiiri ve Şiir Düşüncesi” ve Tahsin Yücel’in”Melih Cevdet Anday’ın Şiirinde Uzam ve Zamanın İzinde” başlıklı bildirileri yer alıyor. 2002 yılında kaybettiğimiz, Cumhuriyet döneminin en önemli yazarlarından biri olan Melih Cevdet Anday’ın şiirini irdeleyen bildirileri bir araya getiren bu kitabın bundan sonra yapılacak çalışmalar için bir hareket noktası olacağını düşünüyoruz.

9 ve 10 Mayıs 2004 tarihlerinde İstanbul Burgazadası Öğretmenevi’nde düzenlenen”Ölümünün 50. Yılında Sait Faik Sempozyumu” ise Bir İnsanı Sevmek: Sait Faik başlığıyla kitaplaştı. Süha Oğuzertem tarafından yayına hazırlanan kitap, Alkım Yayınları’nın”Bilkent Üniversitesi Sempozyum Kitapları” dizisinin ikinci kitabı olarak 2004 yılında yayımlandı. Kitabın ilk üç bölümünde Talât Halman’ın yaptığı açış konuşması, Perihan Ergun, İlhan Berk, Doğan Hızlan, Cemil Kavukçu, Mustafa Şerif Onaran, Demir Özlü ve Ayfer Tunç’un anma ve değerlendirme konuşmaları, Oktay Akbal ile Ferit Edgü’nün sempozyuma gönderdiği mesajlar bulunuyor. Kitabın dördüncü bölümünde Leylâ Erbil’in ilk kez bu kitapta yayımlanan”Dünyanın Bilmediği Bir ‘Kök Yazar’: Sait Faik” başlıklı incelemesi yer alıyor. Sempozyumda sunulan bilimsel bildirilere ayrılan beşinci bölümde, sırasıyla, Sevengül Sönmez’in”Edebiyat Arkeolojisinin Yöntemleri ve Sait Faik Arşivi”, Şeyda Başlı’nın”Medarı Maişet Motoru’nda Müdahil Yazar ve Anlatıcının Konumu”, Fatih Altuğ’un” ‘Lüzumsuz Adam’da Yalnızlığın Toplumsal Dolayımı”, Ali Serdar’ın”Sait Faik’te Okurun Ahlâkî Kararsızlığı”, Mukadder Haydari Özgeç’in”Havada Bulut’ta Yazar ile Anlatıcı Arasındaki Uzaklık”, G. Ezgi Korkmaz’ın”Havada Bulut’ta Anlatım Teknikleri”, Tamer Kütükçü’nün”Modernist Öyküye Giden Yolda Havuz Başı”, Yalçın Armağan’ın”Kayıp Aranıyor ‘Başarılı’ Bir Roman mı?” ve Meral Asa’nın”Sait Faik’te Şiir ve Şiirsel Söylem” başlıklı bildirileri bulunuyor. Kitaptaki son yazı, Tuğba Yıldırım’ın sempozyumu konu alan ve daha önce Kanat’ta yayımlanan haber metni. Kitapta Kişi adları ile Sait Faik’in yapıtlarının adlarına yer veren bir dizin de bulunuyor. Sait Faik’i farklı açılardan ele alan bildirileri bir araya getiren kitap, okuru, çağdaş Türk edebiyatının bu önemli yazarıyla ilgili yargıları gözden geçirmeye davet ediyor.

Sempozyumları hazırlayanların, bildirileri sunanların ve kitapları yayına hazırlayanların yoğun emeklerinin ürünü olan bu kitaplar, okur ve araştırmacıların kitaplıklarındaki yerlerini almayı bekliyorlar.

Yazıda Tanıtılan Kitaplar

Akgül, Alphan ve Kaan Özkan. ed. Melih Cevdet Anday: Bütün Yüzyılları Yaşadım. Bilkent Üniversitesi Sempozyum Kitapları 1. İstanbul: Alkım Yayınları 2004.

Oğuzertem, Süha, haz. Bir İnsanı Sevmek: Sait Faik. Bilkent Üniversitesi Sempozyum Kitapları 2. istanbul: Alkım Yayınları, 2004.

-------, haz. Geçmişten Geleceğe Yaşar Kemal. Bilkent Üniversitesi Türk Edebiyatı Merkezi Metinleri 1. İstanbul: Adam Yayınları,2003.