Bilkent Üniversitesi Türk Edebiyatı Bölümü'nde öğrenimlerini sürdüren yüksek lisans öğrencileri, 19, 20 ve 21 Aralık 2000 tarihlerinde Bilkent'te yapılan "Kuramlar ve Araştırmalar Sempozyumu"nda sundukları nitelikli bildirilerle göz doldurdular. Sempozyumun birinci ve ikinci gününde, hazırlık sınıfının 18 öğrencisi, gerçekçilikten fütürizme, Lukacs'tan Derrida'ya birçok kuramı ve kuramcıyı eleştirel bir gözle değerlendirdiler. Sempozyumun sonuncu gününde ise ikinci sınıftaki 13 öğrenci, tezlerinin bir bölümünü dinleyicilere sundular. Öğrencilerin konuları, Hayretî ve Sürûrî gibi Divan şairlerinden Ece Ayhan ve Cemil Kavukçu gibi çağdaş yazarlara uzanan geniş bir yelpazedeki edebiyatçıları kapsıyordu.

Birçok yeni ve ilginç konunun ele alındığı sempozyumda bildirilerin düzeyi beklentileri aştı ve dinleyenleri şaşırttı. Bilkent dışından dinleyicilerin de katıldığı sempozyum, Türkiye'de eleştirinin geleceği açısından umut vericiydi. Sempozyumda, önceden açıklanan programa titizlikle uyulması da dikkat çekti. Dinleyiciler arasında bulunan Mustafa Şerif Onaran, son konuşmanın ardından, sempozyum hakkındaki izlenimlerini sundu. Bildirileri çok ilginç bulduğunu ifade eden Onaran, öğrencilerin yenilikçi yaklaşımlarının ve yaratıcılıklarının umut verici olduğunu ifade etti. Aşağıda sunduğumuz bildiri başlıkları bile, genç eleştiımenlerin çalışmalarının özgünlüğü ve düzeyi hakkında bir fıkir verir sanıyorum. Bilim ve Ütopya ve E dergileri, Şubat 2001 sayılarında, "Kuramlar ve Araştırmalar Sempozyumu"na yer verdiler.

Başlangıcından bugüne Türk Edebiyatının yeni bakış açılarıyla incelenmesini amaçlayan bölüm, hem Batı'da geliştirilen kuramların kullanılmasını, hem de tamamen özgün yöntemlerin geliştirilmesini özendiriyor. Bölümün "genç eleştirmenler" diye adlandırılan öğrencileri, 2000 yılı içinde ülkeınizin önde gelen edebiyat ve kültür dergilerinde deneme ve incelemelerini yayımladılar. Adam Öykü, Birikim, Cumhuriyet Kitap, Dört Mevsim, E dergisi, Edebiyat ve Eleştiri, Gösteri, Papirüs, Türk Edebiyatı ve Virgül bunlardan bazıları. 

Pınar Aka

Bölümümüzün öğretim üyelerinden Prof. Dr. Metin And'ın ilgi alanlarından biri de illüzyon sanatı. Metin And, sempozyumun ardından düzenlenen "İllüzyon Sanatı: Söyleşili Gösteri" konulu programıyla izleyenleri tam anlamıyla "büyü"ledi. Fotoğrafta Metin And ve Jale Özata görülüyor. (Foto: Aydın Ramazanoğlu)
 

A. Edebiyat Kuramlarıyla İlgili Bildiriler:

·Bilge Akkaya: "Sanatsal Değerin Psikanalizi"
·Nuri Aksu: "Toplumsal Gerçekçiliğin Temelleri"
·Refika Altıkulaç: "Bir Tiyatro Gerçeği: Absürd Yaşam" 
·Yalçın Armağan: "Ekosu Dinmeyen Kitap: Açık Yapıt" 
·Hakan Atay: "Paul de Man ve Okumanın Alegorisi"
·Günil Özlem Ayaydın: "Jacques Derrida ile Oyuna Başlarken" 
·Bilgen Aydın: "Kitle Toplumunda Yapıtın Dolaşımı, YazarınYürüyüşü"
·Tuncay Bağla: "Metnin Özerkliği için 'Yeni Eleştirel' Teknikler"
·Müge Canpolat: "Fallokratik Dile Başkaldırı"
·Drita Çetaku: "Lukacs Prizmasından Edebiyata Yansımalar" 
·Murat D. Dirlikyapan: "Fütürizm: 'Gelecekçi' Gelenek" 
·Mehmet Selim Ergül: "Yadsıyan Eleştirinin Zirvesi: Marcuse" 
·Sevim Gözcü: "Gerçekçiliğe Gerçekçi Yaklaşım"
·Evrim Ölçer: "Saçmanın Edebiyatında Varlık ve Yokluk"
·Jale Özata: "Torbadan Çıkan Sanat: Dada"
·Magdalena Sodzawiczny: "Eleştiride Biçimcilikten Yapısalcılığa"
·Şehnaz Şişmanoğlu: "Roman Jakobson ve Dilin Şiir Hâli" 
·Canan Öktemgil Turgut: "Narsisizm ve Psikanalitik Eleştiri"

B. Türk Edebiyatıyla İlgili Bildiriler:

·Kaya Akyıldız: "Eleştirinin Kurumsallaşmasında Ataç Etmeni" 
·Hülya Bulut: "Levni ve Nedim'le Hayat Bulan Lâleler"
·Gülşen Çulhaoğlu: "Psikanaliz Açısından Divanlardaki Âşıklar" 
·Hiclâl Demir: "Hayretî: Sıra Dışı Bir Şairin Toplumsal Eleştirileri"
·Hivren Demir: "Cemil Kavukçu Öykücülüğünde Kent, Taşra ve Modernlik"
·Leyla Burcu Dündar: "Dedem Korkut'tan Murat Han'a Deli Dumrul"
·Çimen Günay: "Suat Derviş'ten Geriye Kalan Fosfor"
·Banş Karacasu: "Bî-edebin Güzer-gâhı, Süruri'nin Hezeliyyât'ı"
 ·Ayşegül Nazik: "Tomris Uyar'ın Öykülerinde Yakalanan Gün"
 ·Ahmet Orhan: "Ece Ayhan Şiirinde Tarih Sorunsalı"
·Özge Soylu: "Kıskançlık, Psikanaliz ve Kadın"
·Beyhan Uygun: "Handan Feminist Bir Roman mı?"
·Göksun Yazıcı: "Modernleşen Osmanlı'da Aşkla Başlayan Roman"